Cách ly xã hội trong môi trường mà các giao lưu, sinh hoạt có tính cộng đồng cao như tại Việt Nam, hẳn đối với nhiều người, là chuyện khó thích ứng.
Áp lực lớn nhất, có lẽ là gián đoạn công ăn việc làm và học hành. Đại dịch làm cho mọi tính toán, dự định, kế hoạch của mọi người đều tạm ngưng một cách đường đột. Trong những khu cách ly bắt buộc, cư dân phải dừng mọi công việc thường ngày, ở đó, không phải ai cũng kịp hoặc có điều kiện thu xếp làm việc từ xa. Chưa kể, có những loại hình công việc đòi hỏi sự có mặt của người lao động, hoặc phải di chuyển, giao tiếp…, đặt mỗi người vào những chọn lựa hết sức khó khăn. Dịch Covid-19 có thể khiến bao người mất việc, ảnh hưởng đến miếng cơm manh áo của biết bao gia đình.
Tất cả, từ sức sống rộn ràng, nhiều màu sắc của thường nhật đến mọi nỗ lực thăng tiến cá nhân gần như phải dừng lại. Và chính điều này tạo ra áp lực tâm lý rất lớn trong mỗi người. Những ý tưởng tiêu cực lại có sự lây lan, xô đẩy trong cộng đồng rất nhanh, như vết dầu loang, khiến cho mọi người cảm giác có những lúc lo lắng và thậm chí phát sinh những hành vi thiếu kiểm soát trong quan hệ ứng xử kết nối xã hội và gia đình, dễ dẫn tới sự đổ vỡ mối tương quan cá nhân - cộng đồng.
Truyền thông đưa tin số ca ly hôn ở những thành phố bị cách ly của Trung Quốc đã gia tăng do những đôi vợ chồng trẻ có thời gian giáp mặt nhau nhiều trong những không gian sống chật hẹp, trong sự tổn thương tâm lý mà dịch bệnh tạo ra. Những cuộc tranh luận trên mạng xã hội cũng khốc liệt hơn khi mọi người dành thời gian lên mạng nhiều hơn, bày tỏ sự lo âu, kể cả chuyển hóa trực tiếp những ức chế trong đời sống vào cái tôi trên không gian ảo.
Cách ly xã hội là một mệnh lệnh bắt buộc, thiết yếu để đẩy lùi nguy cơ dịch bệnh trong cộng đồng. Những thành viên xã hội chấp hành cách ly để bảo vệ chính mình và người khác, không để cho virus biến chính mình thành những ký chủ tai ương. Điều đó sẽ tốt đẹp nếu đi cùng là một tâm thế tích cực, một nỗ lực và bản lĩnh tinh thần đủ mạnh để vượt qua những áp lực mà dịch bệnh gây nên cho cộng đồng loài người. Một giải pháp tạm thời không ai mong muốn và mỗi người không cách nào khác, phải làm tròn vai trong bối cảnh hết sức ngặt nghèo.
Cách ly xã hội trong trường hợp này là gắn kết chặt chẽ hơn với cộng đồng trong tinh thần trách nhiệm và sự hy sinh căn bản, không nên biến thời gian cách ly trở thành dịp để gây bùng phát sự chia rẽ và tổn thương tinh thần lẫn nhau.
Những điều căn bản kiến tạo nên xã hội là sự tương quan con người với nhau, sự tôn trọng những giá trị khác biệt trong đời sống và nhân phẩm cần được củng cố lúc này, để chúng ta không kéo nhau sa vào cái bẫy về những cuộc "cách ly" khó hàn gắn trong tinh thần bởi sự bốc đồng vị kỷ và khuất phục nỗi sợ hãi.
Thần Chết sẽ vui biết bao khi chia tách được những mối dây gắn kết làm nên hệ miễn dịch của con người xã hội trong hoàn cảnh này. Đừng để sống sót qua đại dịch thì mất luôn tình cảm gia đình, bạn bè và mất luôn cả những tương quan xã hội tốt đẹp!
