Cát Ưu, 49 tuổi, nổi danh trong làng điện ảnh TQ từ hơn chục năm nay kể từ khi gắn bó với thế hệ đạo diễn thứ 5 của TQ Trương Nghệ Mưu, Phùng Tiểu Cương.
Cát Ưu sinh ra ở Bắc Kinh, cha là diễn viên kiêm viết kịch bản phim. Ông Cát Thôn Trang là diễn viên chuyên đóng những vai phản diện của xưởng phim Bắc Kinh, giờ đây sung sướng với tên gọi “Cha của Cát Ưu”. Trả lời một tờ báo Bắc Kinh, ông nói: “Tác phẩm hay nhất của tôi là Cát Ưu”. Bản thân Cát Ưu cũng nói: “Nếu tôi không ra đời trong một gia đình diễn viên, có lẽ tôi không trở thành một diễn viên có cá tính”.
Cùng với lớp thanh niên cùng thời, Cát Ưu phải về nông thôn lao động khi 18 tuổi. Ba năm sau, trở lại Bắc Kinh, Cát Ưu quyết định theo nghề của cha, nhưng suốt 10 năm, toàn đóng những vai phụ. Anh có bước đột phá từ năm 1994 khi cùng Củng Lợi đóng phim Phải sống của Trương Nghệ Mưu và đoạt giải Diễn viên xuất sắc nhất tại Liên hoan Phim Cannes, để bắt đầu nổi tiếng quốc tế. Từ năm 1997, Cát Ưu đóng hàng loạt phim của Phùng Tiểu Cương nói về sự đổi thay lối sống ở TQ như: Be There or Be Square (1998) đạt mức doanh thu 4,8 triệu USD, Sorry Baby đạt 6,3 triệu USD, Big Shot’s Funeral (2001), A World Without Thieves (2003), Cell Phone (2005) và năm nay là Dạ yến. Những phim này hấp dẫn khán giả trong nước hơn hẳn phim của Trương Nghệ Mưu mà Cát Ưu thể hiện.
Giờ đây, Cát Ưu không còn hứng thú đóng cái gọi là “phim nghệ thuật” nữa (!). Vì sao? Anh nói: “Không có gì khó khăn khi thể hiện hết mình trong những phim nghệ thuật. Nhưng một diễn viên luôn luôn đóng những phim chẳng có người xem, thì coi như hết sự nghiệp và anh ta không được ai biết đến nữa!”. Chính vì vậy mà Cát Ưu sẽ không hợp tác, ít nhất là trong thời gian trước mắt, với Giả Chương Kha, đạo diễn vừa đoạt giải Sư tử vàng cho bộ phim Người tốt Tam Hiệp tại Liên hoan Phim Venice mới đây. Cát Ưu nhận xét: “Các phim của Giả Chương Kha không tồi nhưng không ăn khách”.
