Ngành TDTT TPHCM có dịp nhìn lại chính mình bằng lễ tổng kết năm 2005 vào cuối tháng 1 vừa qua, thời điểm nhiều người có thể dễ dàng cho qua những cái chưa được vì tất bật chuẩn bị đón Xuân. Nhưng nếu phân tích và so sánh với thực trạng của phong trào hiện nay, chúng tôi phải giật mình vì những thành tích bề nổi của năm 2005 trong bản báo cáo dài 15 trang này lại được lấy làm điểm tựa xuất phát cho năm 2006 – năm đầu của kế hoạch phát triển sự nghiệp cho 5 năm tiếp theo. Trong khi đó, nhiều tồn tại khiến cho phong trào TDTT TP ngày càng sa sút thì gần như chỉ được đề cập qua loa.
Không chỉ có nỗi đau bóng đá
Điều ngạc nhiên là ngành TDTT TP nhận xét rằng năm vừa qua, thể thao TP đã bước đầu khôi phục thế mạnh ở những môn truyền thống như bơi lội, bóng chuyền, cờ, cầu lông. Trong lúc đó, ai cũng biết thế mạnh của thể thao TPHCM trong nhiều năm trước lại là bóng đá (với hàng loạt đội mạnh quốc gia) hay như điền kinh nhiều năm thống trị đường đua và cả các môn võ taekwondo, judo, quyền Anh hoặc quần vợt, xe đạp... Nhưng dường như lãnh đạo ngành TDTT TP chưa có cái nhìn thấu đáo, chưa nêu được nguyên nhân vì sao thế mạnh của các môn thể thao này ngày càng lụi tàn.
Đơn cử như môn bóng đá, việc xóa sổ đội Bưu điện TP (vốn được xem là đầu ra của nhiều lớp năng khiếu) hay việc giải thể CLB Ngân hàng Đông Á (tiền thân là đội Công an TP) lại không thấy ngành TDTT TP cảm nhận như một nỗi đau. Chưa hết, đường chạy sân Thống Nhất vốn là nơi cho ra đời nhiều ngôi sao điền kinh tên tuổi và để duy trì thế mạnh này, ngành TDTT mới nâng chất chuyên môn bằng việc hình thành Trung tâm Huấn luyện điền kinh. Nhưng không rõ việc tổ chức, quản lý đào tạo tài năng ra sao để sau 4 năm thành lập, “sao” thì hiếm hoi, mà trung tâm này cũng bị giải tán luôn!
Đối với việc đầu tư chăm sóc VĐV, đặc biệt là với phong trào đỉnh cao, tuy TDTT TP nhìn nhận mình có cải tiến nhiều mặt, nhưng việc hàng loạt VĐV xe đạp, quần vợt, thể hình, bóng đá của TPHCM lần lượt giũ áo ra đi đầu quân cho các tỉnh, thành khác, cũng đặt cho dư luận nhiều bức xúc.
Cần những cái tâm đúng tầm
Dưới góc nhìn của các nhà quản lý, đặc biệt là với những cán bộ tâm huyết từng một thời “sống chết” gầy dựng thế mạnh cho phong trào TDTT TP, cái thiếu lớn nhất hiện nay của ngành TDTT TP là “cái tầm”, trong đó cốt lõi là việc sử dụng nguồn nhân lực và đón đầu trong chuyên môn.
Chỉ nói riêng việc xây dựng lực lượng cho thành tích đỉnh cao, cũng do thiếu hoặc chưa biết khai thác nguồn chất xám từ đội ngũ cán bộ, nên công tác này trong những năm gần đây triển khai còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ và không bảo đảm tính kế thừa xuyên suốt. Mỗi năm, ngân sách TP tốn hàng chục tỉ đồng cho việc nuôi dưỡng hàng ngàn VĐV năng khiếu dàn trải ở 4 tuyến đào tạo, song kết quả thu gặt được lại không như mong đợi. Chương trình đào tạo “Thế hệ vàng” được triển khai hơn 2 năm song vẫn còn hạn chế về quy mô, một phần do việc tuyển chọn thiếu bài bản, nhưng mặt đáng âu lo nhiều hơn là tính công khai của chương trình có lúc bị “tình cảm hóa”. Cho nên, cũng là chuyện đi tắt đón đầu, nhưng TDTT TP sẽ gặp nhiều khó khăn để bắt được “vàng”. Cùng lúc đó, hệ thống tổ chức của 14 liên đoàn thể thao luôn phải chịu áp lực chi phối khá lớn từ ngành chức năng, vô hình trung đánh mất khả năng phong phú của hình thức xã hội hóa...
Vì thế, nhiều người hâm mộ âu lo TDTT TP khó đạt chỉ tiêu thứ 2 toàn đoàn tại Đại hội TDTT toàn quốc lần 5-2006, dù đây là lần đầu tiên TPHCM được đăng cai.
